Είναι το χρηματιστήριο αξιών μια απάτη – ή μήπως η κατανόηση του ελλιπής;
Γράφει ο Τσώνος Γεώργιος…
Οι χρηματιστηριακές αγορές είναι ένας οικονομικός θεσμός που στις μέρες μας αρκετοί δεν κατανοούν πλήρως τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί, μπορεί να έχετε βρεθεί σε επίπεδο προσωπικής συζήτησης για το θέμα των αγορών αυτών και μια συνήθης άποψη παρομοιάζει τις αγορές με τζόγο. Υπάρχουν πολλάκις χρηματιστηριακές αγορές ανά τον κόσμο όπως και στην Ελλάδα το Ελληνικό χρηματιστήριο αξιών Αθηνών (ATHEX). Πώς όμως κάποιος που επενδύει τα χρήματά του σε αυτές τις αγορές μπορεί να έχει κέρδη ή ζημίες και για ποιόν λόγο τα χρηματιστήρια θεωρούνται από πολλούς απάτη ή τζόγος;
Στα χρηματιστήρια αξιών χονδρικά, ανταλλάσσονται μερίδια κατοχής εταιρειών (μετοχές) στις οποίες εφόσον μια εταιρία είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο και επομένως οι μετοχές της είναι δημόσια συναλλασσόμενες, μπορούν να αγοραστούν ακόμα και από έναν απλό καταναλωτή. Αυτές οι μετοχές έχουν μια συγκεκριμένη αξία η οποία καθορίζεται αρχικά από την εταιρία που τις εκδίδει και έπειτα η τιμή τους υποκύπτει στις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης, δηλαδή όσο πιο πολύς κόσμος επιθυμεί να αγοράσει έναν τίτλο μιας εταιρίας τόσο αντίστοιχα θα ανέβει και η τιμή της μετοχής της καθώς μειώνεται η ποσότητα των τίτλων που κυκλοφορούν και επομένως η ζήτηση υπερβαίνει της προσφοράς για τον νέο μικρότερο αριθμό μετοχών συμβάλλοντας έτσι σε αυτήν την άνοδο. Ο κύριος τρόπος με τον οποίο επιτυγχάνονται κέρδη μέσω των μετοχών είναι τα Κέρδη Κεφαλαίου (Capital Gains) τα οποία προκύπτουν από την άνοδο της αξίας του περιουσιακού στοιχείου (μετοχής) που αναφέρθηκε προηγουμένως, είναι δηλαδή η διαφορά της νέας μεγαλύτερης αξίας της μετοχής σε σχέση με την τιμή με την οποία αγοράστηκε. Ένας επιπλέον τρόπος με τον οποίον επιτυγχάνονται κέρδη από την κατοχή των μετοχών είναι η παροχή μερίσματος (dividend) το οποίο υπολογίζεται ανάλογα με την ποσότητα των μετοχών που έχετε στην κατοχή σας και το ποσοστό του κέρδους που θα διανέμει η εταιρεία. Αυτοί είναι κάποιοι βασικοί λόγοι ώστε κάποιος να ασχολείται με την αγοραπωλησία μετοχών διότι έχοντας γνώσεις βασικών χρηματοοικονομικών, πλήρη κατανόηση του ρίσκου που θα αναλυθεί παρακάτω καθώς και τακτική ενημέρωση μπορεί κάποιος να κάνει ασφαλείς επενδύσεις και να έχει πραγματικά κέρδος.
Για να αποτυπωθεί το ρίσκο που σχετίζεται με την αγοραπωλησία μετοχών πρέπει να αναφερθούν οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει η αγορά καθώς επηρεάζεται από πολλαπλούς παράγοντες. Η αγορά στις μέρες μας χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταβλητότητα οφειλόμενη σε διάφορα αίτια (Πανδημία, Οικονομική κρίση, Πληθωρισμός κ.α.) τα οποία μπορούν να ανατρέψουν πληθώρα κερδοσκοπικών οργανισμών και να θέσουν σε κίνδυνο τα κεφάλαια των επενδυτών. Επίσης ένα φαινόμενο που δημιουργεί αβεβαιότητα στην αγορά είναι το Headline Risk, το οποίο ορίζει ότι αρκετές κινήσεις της αγοράς μπορούν να καθοριστούν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα νέα και λοιπά μέσα. Δίνοντας ένα παράδειγμα του Headline Risk μπορούμε να σκεφτούμε την επήρεια που θα είχε μια αρνητική αποκάλυψη από τα μέσα για μια επιχείρηση και τους ενδιαφερόμενους επενδυτές της.
Λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους της αγοράς μπορεί να υπάρξει το συμπέρασμα ότι εάν δεν υπάρχει αρκετή κατανόηση από κάποιον ενδιαφερόμενο ερασιτέχνη επενδυτή η είσοδος του στην αγορά επιφυλάσσει ζημίες στο κεφάλαιο που θα διαθέσει. Αυτό το φαινόμενο είναι που οδηγεί τον κόσμο στο συμπέρασμα ότι η μετοχές φαίνονται σαν ένα ακόμα τυχερό παίγνιο ενώ στην πραγματικότητα, είναι ένας θεσμός που χρειάζεται κατανόηση των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων καθώς και χρηματοοικονομικές γνώσεις, ώστε να αξιοποιηθεί.
Συνοψίζοντας, το χρηματιστήριο είναι μια αγορά σαν κάθε άλλη με την διαφορά ότι το αντικείμενο αγοραπωλησίας είναι οι τίτλοι εταιρειών και άλλα λοιπά οικονομικά προϊόντα. Προκειμένου να επενδυθεί ένα κεφάλαιο από κάποιον με ελλιπείς γνώσεις της αγοράς καλό θα ήταν η διαχείριση του χαρτοφυλακίου να γίνεται από έναν πιστοποιημένο επενδυτικό σύμβουλο ο οποίος είναι ειδήμον στην αγορά και στον χειρισμό διαφόρων χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Οι επενδύσεις θα πρέπει να γίνονται υπεύθυνα και έπειτα από ανάλυση του ενδεχόμενου ρίσκου.
Βιβλιογραφία:
