Τα στατιστικά της ελληνικής ναυτιλίας
Γράφει ο Θεόδωρος – Γεώργιος Μπόζιος…
Όσο οι άνθρωποι εξελίσσονται άλλο τόσο θα εξελίσσεται και το εμπόριο, όπως επίσης και οι τρόποι που μεταφέρονται τα εμπορεύματα. Ένας από αυτούς είναι η ναυτιλία, δηλαδή η μεταφορά εμπορεύματος μέσω θαλάσσης, που διακινείται ένα πολύ σημαντικό ποσοστό εμπορεύματος αν φανταστεί κάποιος ότι η επιφάνεια της θαλάσσιας έκτασης στην γη είναι 70% και το υπόλοιπο 30% είναι ξηρά. Η ιστορία της ναυτιλίας ξεκινάει από τον 15ο αιώνα με κύριους πρωταγωνιστές τους Έλληνες και τους Ιταλούς με την ανακάλυψη του ατμόπλοιου. Τον 17ο με 18ο αιώνα εξελίσσονται στον τομέα οι Ολλανδοί, οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί. Στην σημερινή εποχή την σκυτάλη την παίρνουν οι ασιατικές χώρες όπως είναι η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και με κυριαρχική εμπορική δύναμη την Κίνα. Ουσιαστικά η ναυτιλία είναι οποιαδήποτε θαλάσσια μεταφορά με κάποιο ‘εισιτήριο’, δηλαδή κάποιο χρηματικό ποσό που παίρνει ο ιδιοκτήτης του πλοίου για την μεταφορά φορτίου, επιβατών, ενεργειακών πόρων και μηχανημάτων. Η ναυτιλία συνεισφέρει στην κάλυψη εφοδιαστικών αναγκών παγκοσμίως, την μεταφορά ενεργειακών πόρων όπως είναι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, κάνει προσβάσιμες τις απομακρυσμένες παράκτιες περιοχές εξασφαλίζοντας τους αξιόλογη οικονομική ανάπτυξη και διεθνή αλληλεπίδραση με τα άλλα κράτη.
Η Ελλάδα θεωρείται ναυτιλιακή χωρά (maritime nation), δηλαδή εκείνη η χώρα που παρουσιάζει ιδιαίτερη αναπτυγμένη εμπορική ναυτιλία. Χαρακτηρίζεται επίσης και παραδοσιακή ναυτιλιακή χώρα που ονομάζονται οι χώρες που έχουν ήδη παρουσιάσει σημαντικές ιστορικές ρίζες και παραδόσεις. Στις ναυτιλιακές χώρες ανήκει η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Γαλλία, Νορβηγία, η Γερμανία και η Σουηδία.
Ας δώσουμε έμφαση σε κάποια στατιστικά της ελληνικής ναυτιλίας. Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το έτος 2022-2023 η Ελλάδα είναι μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές χώρες με το 21% της παγκόσμιας χωρητικότητας να τα ελέγχει ο ελληνικός εφοπλισμός με στόλο 5.520 πλοίων. Μεταφέρει σε παγκόσμια μέτρηση το 31,3% πετρελαιοφόρων, το 25.3% ξηρού φορτίου, 22.6% υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), το 15.8% χημικών και προϊόντων πετρελαίου, το 11.5% υγραερίου (LPG) και το 8.9% εμπορευματοκιβωτίων. Σε Ευρωπαϊκή βάση στην ίδια μελέτη το 60% των πλοίων στρατηγικής σημασίας ελέγχονται από ελληνικά συμφέροντα διακινεί το 73% πετρελαιοφόρων, το 80% ξηρού φορτίου, το 17% εμπορευματοκιβωτίων . Περισσότερο του 33% του ελληνόκτητου στόλου φέρει ευρωπαϊκή σημαία ενισχύοντας ακόμα πιο πολύ την ευρωπαϊκή οικονομία. Για το έτος 2022 η Ελληνική ναυτιλία απασχολούσε 45.900 άτομα πρώτη σε εργαζόμενους στην Ευρώπη κατέχοντας το 16% με δεύτερους τους Ιταλούς. Δίνοντας έτσι το 7% του ΑΕΠ στην χώρα μας. Τα κέρδη για το 2022 να ανέρχονται στα 21 δισεκατομμύρια και σε βάθος δεκαετίας να σκαρφαλώνουν στα 148 δισεκατομμύρια ευρώ αντιπροσωπεύοντας το 41% του ισοζυγίου. Με καθαρές εισπράξεις να φτάνουν τα 6 δισεκατομμύρια καλύπτοντας το 30% του ελλείμματος του ισοζυγίου. Έχοντας 3 Ελληνικά λιμάνια στα 5 καλύτερα της Ευρώπης σε επιβατική κίνηση μεταφέροντας 17.7 εκατομμύρια επιβάτες τα οποία είναι ο Πειραιάς, τα Παλούκια Σαλαμίνας και το λιμάνι του Περάματος με δεύτερους σε επιβατική δύναμη τους Ιταλούς.
Η ναυτιλιακή οικονομία(economie maritime) κατηγοριοποιείται στον τριτογενή τομέα και ονομάζεται η οποιαδήποτε δραστηριότητα συστηματικών ενεργειών που έχουν ως αποτέλεσμα την παροχή υπηρεσιών για κάθε θαλάσσια μεταφορά βγάζοντας εις πέρας τις ανθρώπινες ανάγκες με κάποιο αντίτυπο (εισιτήριο). Η ναυτιλιακή οικονομία χωρίζεται σε δύο, τομείς την ναυτιλιακή μακροοικονομική και την ναυτιλιακή μικροοικονομική. Στην ναυτιλιακή μακροοικονομική διαχωρίζεται σε εφαρμοσμένη και στην θεωρητική και κύριο σκοπό την έρευνα των οικονομικών ναυτιλιακών φαινομένων σε σχέση με το κράτος δηλαδή την δημόσια κοινωνική οικονομία. Η ναυτιλιακή μικροοικονομική αναφέρεται και ως οικονομική των ναυτιλιακών εκμεταλλεύσεων και έχει κύριο έργο την εξέταση των οικονομικών ναυτιλιακών φαινομένων σε σχέση με το άτομο και τις οργανωμένες οικονομικές μονάδες.
Στον τομέα της κυβερνητικής πολιτικής στην ναυτιλία συγκαταλέγονται όλα τα νομικά μέτρα που αποφασίζει η εκάστοτε κυβέρνηση για την εμπορική ναυτιλία της χωράς. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν από απλές κρατικές μέχρι πολύ προνομιακές μεταχειρίσεις. Οι δυο βασικοί στόχοι της εκάστοτε κυβέρνησης είναι πρώτον, η αύξηση του εθνικού εμπορικού στόλου για λόγους είτε οικονομικούς είτε και εθνικού γοήτρου, και δεύτερον, ο στόχος είναι η μεγιστοποίηση των οικονομικών κερδών υπέρ της δημόσιας και κοινωνικής οικονομίας κυρίως από την διεθνής ναυτιλία, διότι εκεί παρουσιάζονται συνεχώς νέες ευκαιρίες ανάπτυξης. Εσείς αν ήσασταν επιχειρηματίας με τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας θα επενδύατε στον χώρο της ναυτιλίας στην χώρα μας αυτή τη στιγμή;
Βιβλιογραφία
Ναυτιλία – Βικιπαίδεια (wikipedia.org) (27/11/2023)
https://www.ot.gr/2022/06/07/naytilia/i-simasia-tis-naytilias-stin-elliniki-oikonomia/ Οικονομικός ταχυδρόμος (Ιούνιος, 22)