Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στη χρήση του πλαστικού χρήματος στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Γράφει ο Ανέστης Τράικος…
Το πλαστικό χρήμα έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της σύγχρονης ζωής στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη και έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση πιστωτικών καρτών, χρεωστικών καρτών και συστημάτων πληρωμών μέσω κινητών τηλεφώνων, όπως το Apple Pay και το Google Pay. Η υιοθέτηση αυτών των τύπων μεθόδων πληρωμής οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η ευκολία και η ασφάλεια που προσφέρουν, καθώς και η αυξημένη διαθεσιμότητα επιλογών ηλεκτρονικών πληρωμών στα σημεία λιανικής πώλησης. Ωστόσο, όπως συμβαίνει με κάθε οικονομικό εργαλείο, υπάρχουν επίσης πιθανά μειονεκτήματα και κίνδυνοι που πρέπει να γνωρίζετε.
Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το ποσοστό των ενηλίκων παγκοσμίως που χρησιμοποιήσαν ηλεκτρονικές μεθόδους πληρωμής αυξήθηκε από 21% το 2014 σε 53% το 2017. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια έρευνα του 2019 διαπίστωσε ότι περίπου τα τρία τέταρτα των ενηλίκων χρησιμοποιούσαν ηλεκτρονικές μεθόδους πληρωμής τουλάχιστον περιστασιακά και περίπου το ένα τρίτο τις χρησιμοποιούσε ως κύριο μέσο πληρωμής.
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του πλαστικού χρήματος είναι η ευκολία που προσφέρουν. Με μια πιστωτική ή χρεωστική κάρτα, οι καταναλωτές μπορούν να πραγματοποιούν αγορές και να κάνουν ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ χωρίς να χρειάζεται να μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες φυσικών μετρητών. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τους ταξιδιώτες, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιούν τις κάρτες τους για να κάνουν αγορές και να έχουν πρόσβαση σε μετρητά σε ξένες χώρες με μία μικρή προμήθεια. Οι πιστωτικές κάρτες προσφέρουν επίσης την ευκολία της δυνατότητας πραγματοποίησης αγορών μέσω διαδικτύου ή τηλεφώνου, καθώς και τη δυνατότητα παρακολούθησης των εξόδων και παρακολούθησης των λογαριασμών μέσω υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής.
Η πανδημία COVID-19 συνέβαλε επίσης στην αυξημένη χρήση ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής, καθώς πολλοί άνθρωποι έχουν στραφεί σε ανέπαφες πληρωμές για να μειώσουν τον κίνδυνο να κολλήσουν τον ιό. Ορισμένες χώρες έχουν μειώσει σημαντικά τη χρήση μετρητών λόγω ανησυχιών για το ρόλο τους στην εξάπλωση του ιού. Η χρήση ηλεκτρονικών πορτοφολιών αυξήθηκε από την έναρξη της πανδημικής κρίσης κατά 301%. Εντυπωσιακή είναι μάλιστα η διείσδυση των ψηφιακών πορτοφολιών στις μεγαλύτερες ηλικίες Ελλήνων 55 έως 64 ετών. Αυξήθηκε κατά 1.539%, φθάνοντας το 13% από μόλις 1% που ήταν στις αρχές του 2019.
Οι πιστωτικές κάρτες δεν είναι μόνο βολικά, αλλά έχουν και πλεονεκτήματα όσον αφορά την ασφάλεια. Οι κάτοχοι πιστωτικών καρτών δεν υποχρεούνται να παρέχουν προσωπικές πληροφορίες ή να παραδίδουν ταυτότητα στους εμπόρους όταν πραγματοποιούν αγορές με την κάρτα τους. Αυτό συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου απάτης και κλοπής ταυτότητας.
Οι πιστωτικές κάρτες προσφέρουν επίσης την πρόσθετη προστασία των δικαιωμάτων επιστροφής χρεώσεων, τα οποία επιτρέπουν στον κάτοχο της κάρτας να αμφισβητήσει μια συναλλαγή εάν υπάρχει πρόβλημα με την αγορά. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης πιθανοί κίνδυνοι και μειονεκτήματα στη χρήση πλαστικού χρήματος.
Μια σημαντική ανησυχία είναι ο κίνδυνος υπερβολικών δαπανών και συσσώρευσης υψηλών επιπέδων χρέους. Οι πιστωτικές κάρτες μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες από αυτή την άποψη, καθώς επιτρέπουν στους καταναλωτές να δανείζονται χρήματα από τον εκδότη και να τα επιστρέφουν αργότερα με τόκο. Εάν ένας κάτοχος κάρτας δεν είναι σε θέση να εξοφλήσει το υπόλοιπό του στο σύνολό του κάθε μήνα, μπορεί να καταλήξει να πληρώνει σημαντικά ποσά σε χρεώσεις τόκων.
Ένα άλλο πιθανό μειονέκτημα των πιστωτικών καρτών και του πλαστικού χρήματος είναι ο κίνδυνος απάτης και κλοπής ταυτότητας. Ενώ αυτές οι μέθοδοι πληρωμής προσφέρουν κάποια προστασία από την απάτη, εξακολουθεί να είναι δυνατόν οι εγκληματίες να αποκτήσουν πληροφορίες για τον κάτοχο της κάρτας και να τις χρησιμοποιήσουν για να πραγματοποιήσουν μη εξουσιοδοτημένες αγορές. Οι καταναλωτές θα πρέπει να επαγρυπνούν για την προστασία των προσωπικών τους πληροφοριών και να παρακολουθούν τους λογαριασμούς τους για τυχόν ύποπτη δραστηριότητα.
Συνολικά, το πλαστικό χρήμα προσφέρει μια σειρά από οφέλη και ευκολίες στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ωστόσο, είναι σημαντικό για τα άτομα να εξετάζουν προσεκτικά τους πιθανούς κινδύνους και τα μειονεκτήματα και να χρησιμοποιούν αυτές τις μεθόδους πληρωμής με υπευθυνότητα, προκειμένου να αποφύγουν οικονομικά προβλήματα.
Αν και το πλαστικό χρήμα κερδίζει σίγουρα δημοτικότητα και μπορεί τελικά να γίνει η κυρίαρχη μορφή πληρωμής σε ορισμένες περιοχές, οι πιθανότητες ότι θα αντικαταστήσει πλήρως το φυσικό νόμισμα στο ορατό μέλλον είναι πολύ μικρές. Πάντα θα υπάρχει ανάγκη για μετρητά, ιδίως για μικρές συναλλαγές και για ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες. Επιπλέον, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να προτιμούν να χρησιμοποιούν μετρητά για λόγους προστασίας της ιδιωτικής τους ζωής ή απλώς επειδή τα θεωρούν πιο απτά και ευκολότερα διαχειρίσιμα. Ωστόσο, πιστεύω ότι και οι δύο μορφές πληρωμής θα συνυπάρχουν στο ορατό μέλλον, με την καθεμία να έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Βιβλιογραφία:
https://el.economy-pedia.com/11035775-plastic-money
https://tipalti.com/en-eu/electronic-money-emoney-explained/
